Mundur, stopnie i honorowe szpady górnicze
Stopnie górnicze oraz honorowe szpady górnicze są honorowymi wyróżnieniami pracowników górnictwa oraz innych osób mających zasługi w dziedzinie górnictwa, przyznawanymi w szczególności pracownikom:
- zatrudnionym przy wykonywaniu prac geologicznych, wydobywaniu kopalin ze złóż oraz ich przerobie, a także przy ochronie złóż kopalin, wód podziemnych oraz przy budowie obiektów górniczych;
- jednostek działających w dziedzinie górnictwa;
- urzędów górniczych, jednostek szkolnictwa i instytutów naukowo-badawczych prowadzących działalność naukową i dydaktyczną w dziedzinie nauk górniczych, geologicznych i geofizycznych.
Mundur górniczy jest symbolem przynależności do górniczego stanu, wyrazem tradycji i szczególnego uznania dla ciężkiej i odpowiedzialnej pracy górniczej. Osoby posiadające uroczysty mundur górniczy uprawnione są do jego noszenia podczas:
- świąt państwowych;
- Dnia Górnika;
- uroczystości dekoracji orderami, odznaczeniami państwowymi i odznakami;
- uroczystości nadania stopnia górniczego i wręczenia honorowej szpady górniczej;
- innych uroczystości, ceremonii i wystąpień ważnych dla środowiska górniczego.
Honorowa szpada górnicza przyznawana jest osobom zatrudnionym w przemyśle wydobywczym oraz pracownikom innych środowisk związanych z górnictwem przez kierownika jednostki działającej w dziedzinie górnictwa.
Hierarchię stopni i honorowych szpad górniczych, zasady, warunki i tryb ich przyznawania reguluje Ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych (Dz.U. z 2003 nr 52 poz. 449 tekst ujednolicony w Dz.U. z 2020 r. poz. 1362).
Na mocy tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki złożami kopalin określił w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 września 2003 r. w sprawie stanowisk służbowych, stopni górniczych, wzorów mundurów górniczych i honorowej szpady górniczej (Dz.U. z 2003 nr 181 poz. 1771):
- wzór wniosku o nadanie stopnia górniczego;
- wykaz stanowisk służbowych oraz związanych z nimi stopni górniczych;
- wzór dyplomu nadania stopnia górniczego;
- wzory mundurów górniczych i czaka wraz z wzorami odznak stopni górniczych, wzór płaszcza oraz wzór honorowej szpady górniczej, a także sposób ich noszenia